In 2009 waren we in Miami, Costa Rica en Panamá. Op zondag 12 juli kwamen we met de bus aan in Panamá City.
Het Panamákanaal
Het meest indrukwekkende gedeelte van onze reis door Panamá is ongetwijfeld de boottocht door het 81 kilometer lange Panamákanaal. Daags voordat we aan boord gaan, nemen we alvast een kijkje in het museum bij de sluizen van Miraflores. Zo leren we al van wat we straks gaan meemaken. Het maakt de expeditie er alleen maar indrukwekkender op.
Een korte geschiedenis
Panamá is een isthmus; een brug tussen twee werelddelen, namelijk Noord-Amerika en Zuid-Amerika. De Spaanse conquistador Vasco Nunez de Balboa ontdekt in 1513 al dat de Atlantische en Grote Oceaan (de Pacific) nergens zo dicht bij elkaar liggen als in Panamá. Zo’n vijftig kilometer scheiden de twee oceanen. Meteen wordt dit stuk land een belangrijke handelsroute, maar over bergachtig land en dus traag en kleinschalig.
Al snel denken de Spanjaarden aan een waterweg om zo de enorme hoeveelheden buit uit landen als Colombia, Ecuador en Peru grootscheeps naar Spanje door te sluizen, maar dat is in die tijd technisch nog onmogelijk.
Nadat in 1855 een spoorlijn voor een wat snellere verbinding zorgt, komen de Fransen, die zojuist het Suezkanaal hebben voltooid, met een werkbaar plan voor het kanaal der kanalen. Verschil met het Suezkanaal is, dat in Panamá sluizen nodig zijn om het hoogteverschil te overbruggen.
In 1880 begint de bouw en na tal van technische problemen en ziektes onder de arbeiders (men had nog geen middel tegen malaria en gele koorts) wordt het megaproject in 1889 stopgezet. De dodenteller staat dan al op 22.000, merendeels creoolse arbeiders.
In 1904 nemen de Amerikanen de uitdaging aan om het kanaal te voltooien. Omdat gaandeweg een vaccin tegen de ziektes wordt uitgevonden, kost de Amerikaanse inspanning ‘slechts’ het leven aan 5.600 arbeiders.
Op 15 augustus 1914 vaart het eerste schip door het kanaal, dat tot en met 31 december 1999 in Amerikaans beheer was. Tegenwoordig exploiteert Panamá het kanaal zelf en dat is best lucratief. Een groot containerschip of cruiseschip betaalt maar liefst 200.00 dollar voor een enkele reis door het kanaal. Dit lijkt veel, maar het alternatief, zeventien dagen omvaren via kaap Hoorn, het zuidelijkste puntje van Zuid-Amerika, kost een rederij veel en veel meer geld.
